Haberler

Türkiye Yeşilay Cemiyeti, son dönemde hızla artış gösteren kumar ve sanal kumar bağımlılığına dikkat çekmek amacıyla kapsamlı bir akademik rapor hazırlayarak kamuoyuyla paylaştı. Türkiye Kumar Raporu, çarpıcı verilerle kumara başlama yaşının 15’e kadar düştüğünü göstererek gençler açısından ciddi risk tablosunu işaret etti. Türkiye Kumar Raporu’nun açıklandığı toplantıda konuşan Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, “Kumar bağımlılığı özellikle gençler arasında hızla yayılıyor. Hazırladığımız bu rapor, toplumsal bir krizle karşı karşıya olduğumuzu bilimsel veriler ışığında gözler önüne seriyor” ifadelerini kullandı.

Türkiye Yeşilay Cemiyeti, önleme, savunuculuk, müdahale ve rehabilitasyon alanlarında yürüttüğü çalışmaları, hazırladığı bilimsel raporlarla da destekleyerek bağımlılıklara karşı mücadelesini kararlılıkla sürdürüyor. Geçen ay açıkladığı, bağımlılıkların ekonomiye maliyetini ortaya koyan, “Bağımlılık Ekonomisi: Türkiye’de Sigara, Alkol, Kumar ve Uyuşturucu Bağımlılığının Ekonomik Maliyeti” başlıklı raporun ardından, kumar ve sanal kumar bağımlılığını kapsamlı bir şekilde ele alan ve mücadele için bir yol haritası niteliğindeki “Türkiye Kumar Raporu”nu yayınladı.

Bağımlılıklarla mücadelede bilimsel altyapıyı güçlendirmeyi ve politika ile farkındalık ve müdahale çalışmalarına rehberlik etmeyi amaçlayan rapor serisinin ilki olan Türkiye Kumar Raporu, ülkemizdeki bulguları, dünyadaki verilerle karşılaştırarak sanal kumar ve kumar bağımlılığında gelinen durumu gözler önüne seriyor. Türkiye’de en kapsamlı olarak hazırlanan ilk kumar raporu kumarı, bilimsel tanımından bağımlılık ölçütlerine, bireysel ve toplumsal zararlarından hukuki çerçeveye, dijitalleşmenin etkilerinden önleme ve müdahale uygulamalarına kadar uzanan kapsamlı bir çerçevede ele alarak çözüm önerileri sunuyor.

Raporda, kumar ve sanal kumara başlama yaşının 15’e kadar düştüğü, Türkiye’de 15 yaşın üzerindeki her 10 kişiden birinin hayatında en az bir kez kumar oynadığı ve en riskli grubun gençler olduğuna dikkat çeken çarpıcı veriler yer alıyor.

“YEŞİLAY’A BAŞVURAN HER 7 KİŞİDEN 2’Sİ KUMAR BAĞIMLILIĞI NEDENİYLE GELİYOR”
Türkiye Kumar Raporu’nun basın toplantısında konuşan Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, “Geçtiğimiz Ağustos ayında bağımlılıkların Türkiye ekonomisine maliyetinin 78 milyar dolar olduğunu ve bunun yarısından fazlasının kumar bağımlılığı kaynaklı olduğunu açıklamıştık. Yeşilay çatısı altında yapılan bilimsel çalışmaların bir ürünü olarak, Yeşilay Akademi Direktörlüğü tarafından hazırlanan ‘Türkiye Kumar Raporu', kumar ve sanal kumar bağımlılığında geldiğimiz noktayı gözler önüne seriyor. 15 yaş ve üzeri nüfusta, hayatında en az bir kere kumar oynama oranı maalesef yüzde 10 seviyesine ulaşmış. Yeşilay Danışmanlık Merkezlerimizde kumar bağımlılığı sebebiyle başvuran danışan sayımız ise son üç yılda 15 bin 624. Mücadele ettiğimiz beş bağımlılık türü içinde en yoğun başvuru kumarda. Bize başvuran her 7 kişiden 2’si kumar sebebiyle geliyor” dedi.

“TOPLUMSAL BİR KRİZLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
“Kumar bağımlılığının yayılması hem ülkemizin hem dünyanın geleceğini tehdit eden toplumsal bir krizle karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.” diyerek sorunun ulaştığı boyuta dikkat çeken Dinç, “Kumar bağımlılığı finansal kayıp, ruhsal çöküntü, sosyal ilişkilerde bozulma, boşanma, intihar gibi çok ağır faturalara sebep olmanın yanı sır,a alkol ve sigara bağımlılığını tetikleyerek ağır fizyolojik hasarlara da yol açabiliyor.” ifadelerini kullandı.

“KUMAR REKLAMLARI YASAKLANMALI VE KUMARA ERİŞİMİ KISITLAYAN TEDBİRLER GETİRİLMELİ”
Avustralya’da yapılan bir çalışmaya göre, kumara yönelimde TV reklamlarının yüzde 43, radyo ve fiziki reklamların yüzde 29 etkili olduğunu belirten Dinç, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu kadar büyük bir probleme yol açan yolların da kapatılması gerektiği düşüncesindeyiz. Bu noktada kumar için, yasal/yasa dışı gibi bir ayrım gözetmeksizin raporda tanımlanan tüm aktivitelerin kumar olarak tanımlanmasını öneriyoruz. Kumar reklamlarının alkol ve sigarada olduğu gibi tamamen yasaklanması, kumara erişimi kısıtlayan tedbir ve teknolojik sistemlerin güçlendirilmesi de bu küresel probleme karşı güçlü bir mücadele cephesi oluşturulması hususunda büyük önem taşıyor.

Biz Yeşilay olarak bu problemle kararlı bir şekilde mücadelemizi sürdürüyoruz. 81 ilimizde faaliyet gösteren YEDAM'lardaki klinik psikologlarımız da bu problemle mücadele eden herkese destek olma kararlılığı ile çalışıyor. 115 YEDAM hattından randevu oluşturarak yeni bir hayata başlamak mümkün. Bağımlılıkla ilgili sıkıntı yaşayan tüm vatandaşlarımızı gizlilik esasına dayalı ve ücretsiz olarak verilen psikoterapi ve sosyal hizmet desteğinden yararlanmak üzere YEDAM'lara bekliyoruz.”

“KUMAR UNSURU TAŞIYAN HER ŞEY TEK BAŞLIK ALTINDA DEĞERLENDİRİLMELİ”
Yeşilay Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Şentürk, sözlerine kumarın küresel ölçekte kitleselleşen bir sorun haline geldiğini vurgulayarak başladı. Kumarın çok boyutlu olarak değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Şentürk, “Şans hazları olarak tanımlayabileceğimiz kumar, büyüsü bozulmuş bir dünyada adeta büyü gibi pazarlanıyor. ‘Kumara başlarsanız istediğiniz hayatı elde edersiniz’ algısı yaratılıyor. Reklamı basit bir mesele olarak görmemeliyiz çünkü reklamlardan kaynaklanan ilk deneyim, kazanma arzusuyla birlikte kişiyi içinden çıkılmaz bir döngüye sürüklüyor. Bu nedenle kumarı sosyal bir perspektifle ele almak zorundayız. Kumar ekonomik kayıpların yanı sıra bireyler ve aileler üzerinde de ciddi olumsuz etkilere yol açıyor. Aile içi şiddet, boşanmalar ve suça sürüklenme bunların başında geliyor. Ayrıca kumarın sadece düşük gelirli kesimlerin problemi olduğu yönündeki yaygın inanış da doğru değil, toplumdaki tüm gelir gruplarında kumar deneyimlerine rastlıyoruz. Bu noktada reklam ve dijital mecralara yönelik daha katı sınırlamalar getirilmeli. Kumar unsuru taşıyan her şey tek başlık altında değerlendirilmeli, reklam ve erişim sınırlandırılmalı ve mevcut lisanslı alanlar da gözden geçirilerek kapsamı daraltılmalıdır. Yeşilay olarak YEDAM bünyesinde hem önleyici hem de tedavi edici çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Hep birlikte kumarın yaygınlaşmasının önüne geçeceğimize inanıyorum” şeklinde konuştu.

“KUMAR BAĞIMLILIĞI NEDENİYLE YAPILAN BAŞVURU SAYISI ALKOL VE MADDE BAĞIMLILIĞINI GEÇMİŞ DURUMDA”
Türkiye Kumar Raporu’nun danışmanlığını üstlenen Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Merih Altıntaş ise, kumar bağımlılığının Dünya Sağlık Örgütü tarafından da ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak tanımlandığını belirtti.

Altıntaş, “Kumar bağımlılığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tarih boyunca var olan bu tehlike, online platformlarla birlikte daha da büyüdü. Alkol ve madde endüstrisinin yeni maddelerle alan açtığı gibi, kumar endüstrisi de benzer şekilde hareket ediyor. Başlangıçta sosyalleşmek, eğlenmek ya da sorunlardan kaçmak amacıyla oynanan kumar, zamanla kontrol edilemeyen bir bağımlılığa dönüşebiliyor. Türkiye’de her 10 kişiden 1’i kumarla temas ediyor, bu her zaman bağımlılık anlamına gelmese de kumar oynamaya başlandığında düzey ne olursa olsun bağımlılığa evrilme riski vardır. YEDAM’lara kumar nedeniyle yapılan başvuruların, alkol ve madde başvurularını geçtiğini görüyoruz. Kumar bağımlılığı intihar riskini de artırıyor, aile içi şiddet ve boşanmalara zemin hazırlıyor. Kontrol edilemeyen oyun davranışları, yalan söyleme, kayıpların peşinden koşma gibi belirtiler başladığında mutlaka profesyonel destek alınmalı. Ailelerin dikkatli ve bilinçli olması, erken fark edilen durumlarda tedaviyi çok daha kolay hale getiriyor. Aileyi sürecin en önemli sac ayağı olarak görüyoruz, yasal ve tıbbi sorunlar ortaya çıkmadan tedaviye yönlendirmek hayati önem taşıyor.” diyerek ailelere çağrıda bulundu.

Raporu okumak için tıklayınız.

Türkiye Yeşilay Cemiyeti ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Ofisi, toplum sağlığının korunması ve etkili stratejiler geliştirilmesi amacıyla önemli bir iş birliği yaptı. Sepetçiler Kasrı’ndaki Yeşilay Genel Merkezi'nde düzenlenen törenle iki kurum arasında İş Birliği Anlaşması imzalandı.

İmza törenine Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, DSÖ Türkiye Temsilcisi Dr. Tasnim Atatrah, DSÖ Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi Departmanı Temsilcisi Dr. Laura Vremis, İnsani Krizler ve Sağlık Krizlerine Hazırlık Avrupa Merkezi Başkan Vekili Dr. Yolanda Bayugo, BM Mukim Koordinatörü Dr. Babatunde Ahonsi, Dışişleri ve Sağlık Bakanlığı temsilcileri ile basın mensupları katıldı.

“BAĞIMLILIK SORUNU ÜLKELERİN TEK BAŞINA ALTINDAN KALKAMAYACAĞI BOYUTLARA ULAŞTI”
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, törende yaptığı konuşmada bağımlılığın sadece kişilerin yaptığı yanlış tercihlerden ibaret olmadığını vurgulayarak, “Bugün bağımlılık, dünyanın her köşesinde farklı biçimlerde karşımıza çıkan küresel bir tehdit haline gelmiştir. Asya’da oyun bağımlılığı gençlerin hayallerini çalıyor, Avustralya’da kumar bağımlılığı aileleri yıkıyor, Amerika’da ilaçların kötüye kullanımı hayatları altüst ediyor. Bu tablo kişilerin hayatlarının yanı sıra toplumların güvenliğini, ekonomilerini ve geleceğini de tehdit ediyor.” dedi.

Araştırmaların çarpıcı sonuçlarına dikkat çeken Dinç, “Dünya genelinde 292 milyon insan madde bağımlılığından, 400 milyon kişi alkol kullanım bozukluğundan etkileniyor. Avrupa’da 15-16 yaş arası gençlerin %73’ü yaşamlarında en az bir kez alkol kullandığını ifade ediyor. Sosyal dokuya ve toplumsal huzura verdiği zararın yanı sıra bağımlılıkların Türkiye’ye finansal maliyeti de 78 milyar dolar seviyesine ulaşmış durumda. Bu veriler, bağımlılığın sınır tanımadığını ve artık hiçbir ülkenin tek başına üstesinden gelemeyeceği boyutlara ulaştığını açıkça ortaya koyuyor. Çözüm yerel değil, küreseldir.” ifadelerini kullandı.

“BAĞIMLILIKLA MÜCADELEDE KÜRESEL BİR CEPHE OLUŞTURUYORUZ”
Dinç, Yeşilay’ın bağımlılıklarla mücadelede yıllardır sahada elde ettiği deneyimi küresel bir vizyonla buluşturduklarını belirterek “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile omuz omuza yürüttüğümüz çalışmaları yeni bir aşamaya taşıyoruz. Hepinizin hatırlayacağı üzere, 2017 yılında çevrim içi oyun ve kumar bağımlılığının hastalık olarak tanımlanmasına öncülük etmiştik. Bugün ise DSÖ ile imzalayacağımız yeni iş birliği anlaşmasıyla bağımlılıkla mücadelede küresel bir cephe oluşturuyoruz.” şeklinde konuştu.

İmzalanan anlaşma ile Yeşilay’ın sahadaki güçlü uygulamalarını, DSÖ’nün küresel bilgi birikimi ve erişimiyle birleştirerek daha etkili, kapsayıcı ve güçlü çözümler geliştirmesine imkân tanıyacağını ifade eden Dinç, “Bu iş birliğiyle hem kendi toplumumuza hem dünyanın dört bir yanındaki toplumlara ulaşacak, yeni standartlar belirleyecek, farkındalık çalışmalarını güçlendirecek ve bağımlılıkla mücadelede küresel bir birliktelik inşa edeceğiz. Unutmayalım ki bağımlılıkla mücadele, bir sağlık meselesinin ötesinde toplumlarımızın geleceğini koruma mücadelesidir. Yeşilay olarak biz, bu yolculukta her bireyi, her kurumu ve her ülkeyi küresel çabaların bir parçası olmaya davet ediyoruz. Çünkü geleceğimizi ancak birlikte koruyabiliriz.” diyerek bağımlılıklarla mücadelede ortak sorumluluk çağrısını yineledi.

“YEŞİLAY’IN DERİN BİLGİ BİRİKİMİ DAHA GENİŞ BİR KESİME ULAŞMAMIZI SAĞLAYACAK”
DSÖ Türkiye Temsilcisi Dr. Tasnim Atatrah ise, "Yeşilay ile imzaladığımız bu iş birliği anlaşması Türkiye’de ve dünyada sağlık, dirençlilik ve iyi olma halini güçlendirmeye yönelik ortak vizyonumuzu yansıtıyor. Bu tür ortaklıklar, DSÖ’nün misyonunun temelini oluşturuyor; halk sağlığını geliştirmek, asla tek bir aktörün başarısı olamaz. Bu; iş birliği, güven ve kanıta dayalı çalışma gerektirir.

Yeşilay, önleyici çalışmaları, savunuculuk faaliyetleri ve sağlıklı yaşamı teşvik etme çabalarıyla, özellikle gençleri ve toplumu bağımlılık ve zararlı davranışlardan koruma konusunda uzun zamandır önemli bir rol oynuyor. Bu ulusal uzmanlığı DSÖ’nün küresel yetkisiyle birleştirerek; sağlık geliştirme ve önleme amacıyla, bilim, dayanışma ve kamu yararına dayanan daha güçlü bir temel oluşturuyoruz." ifadelerini kullandı.

İş Birliği Anlaşması ile uluslararası sağlık ve önleme stratejilerinin yaygınlaştırılması ve uygulanması, kanıta dayalı önleyici politikaların desteklenmesi ve gençlerin bağımlılık risklerinden korunmasına yönelik iş birliği faaliyetlerinin geliştirilmesi hedefleniyor. Ayrıca anlaşmanın, karşılıklı bilgi paylaşımı, ortak programlar ve dayanışma mekanizmalarının güçlendirilmesi yoluyla Yeşilay ve DSÖ arasında sürdürülebilir bir iş birliği zemini oluşturması bekleniyor. 

Anlaşma kapsamında DSÖ Küresel Eylem Planı (2022-2030) ile Önleme ve Tedavi Standartları doğrultusunda, bilimsel kanıtlara dayalı önleme ve müdahale çalışmaları güçlendirilerek, bağımlılıklarla mücadele yolunda daha etkin adımlar atılacak.

Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin daimî genel sekreterliğini yürüttüğü Uluslararası Yeşilay Federasyonu ise bu anlaşmanın ardından DSÖ’nün Cenevre’de bulunan merkeziyle daha kapsamlı bir anlaşma imzalayacak.

Muaythai Süper Lig Finali, Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin ev sahipliğinde Sepetçiler Kasrı’nda gerçekleşti. Kıyasıya bir mücadelenin yaşandığı karşılaşmaların ardından kazanan sporcular, Türkiye Muaythai Millî Takımı’na katılmaya hak kazandı. Şampiyonlar, ülkemizi Avrupa Muaythai Şampiyonası’nda temsil edecek.

Yeşilay ile Türkiye Muaythai Federasyonu arasında imzalanan iş birliği protokolüyle düzenlenen Muaythai Süper Lig Finali, “Bağımsız Gelecek Sağlıklı Nesiller” ve “Yüzleşmeden İyileşme Olmaz” sloganlarıyla 16 Ağustos 2025’te Yeşilay Genel Merkezi Sepetçiler Kasrı’nda gerçekleştirildi. İstanbul Vali Yardımcısı Fahrettin Göncü, Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkan vekili Doruk Malhan, Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyesi ve Yeşilay Spor Kulübü Başkan Yardımcısı Hasan Siret Albayrak, Türkiye Muaythai Federasyonu Başkanı Hasan Yıldız, Milli Sporcu Çağan Atakan Arslan ve basın mensuplarının katılımıyla gerçekleşen müsabakalarda 14 sporcu, ringe çıkarak şampiyonluk için kıran kırana mücadele etti.

8 kadın ve 6 erkek sporcunun 7 final karşılaşmasında yarıştığı müsabakalarda erkeklerde Cihan Doğu, Utku Mete Yağcı ve Sercan Koç şampiyon olurken, kadınlarda ise Ece Kayış, Hatice Öksüz, Elif Keskin ve Selver Aktürk şampiyonluğu elde etti. Şampiyon sporculara kemerlerini, Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyesi ve Yeşilay Spor Kulübü Başkan Yardımcısı Hasan Siret Albayrak takdim ederken ikinci olan sporculara ise kupa verildi. Her raunt sonrasında Yeşilay Heyeti tarafından plaket takdimi gerçekleştirildi. Şampiyon olarak Milli Takım’a girmeye hak kazanan sporcular, ülkemizi Avrupa Muaythai Şampiyonası’nda temsil edecek.

“BAĞIMLILIKLARLA MÜCADELENİN EN İYİ YÖNTEMLERİNDEN BİRİ SPOR”

Muaythai Süper Lig Finali’nde müsabakalar öncesi konuşan Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, maçlar öncesinde yaptığı konuşmada sporun bağımlılıkla mücadeledeki kilit rolüne dikkat çekti: "Bağımlılıklarla mücadelenin en iyi ve en etkili yollarından biri spordur. Yeşilay olarak, gençleri ve toplumun her kesimini sağlıklı yaşama teşvik edecek projeleri mücadelemizin önemli bir parçası olarak görüyoruz. Sporcularımız, 'Bağımlılıklara karşı sert olduğumuz doğrudur' diyerek bu mücadelede ringe çıktı."

“ZARARLI ALIŞKANLIKLARA KARŞI DURAN TÜM SPORCULARIMIZI DESTEKLİYORUZ”

Müsabakaların ardından konuşan Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyesi ve Yeşilay Spor Kulübü Başkanı Hasan Siret Albayrak, “Düzenli fiziksel aktivitenin zararlı alışkanlıklardan uzak tuttuğuna, aynı zamanda bedene ve ruha sağlık, hayata ise disiplin kazandırdığına inanıyoruz. Yeşilay olarak tam da bu nedenle bağımlılıklarla mücadelede spor faaliyetlerini önemsiyor, zararlı alışkanlıklara karşı duran tüm sporcularımızı destekliyoruz. Bugün gerçekleşen Muaythai Süper Lig Finali’nde mücadele eden ve kazanan sporcularımızı tebrik ediyor, bağımsız ve başarılarla dolu bir hayat diliyorum” dedi.

Muaythai Federasyon Başkanı Hasan Yıldız ise, “Muaythai Süper Lig Finali’ne ev sahipliği yaparak bağımlılıklarla mücadelede sporun önemini bir kez daha vurgulayan Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne, Muaythai camiası adına teşekkürlerimi sunuyorum. Nefes kesen mücadeleler sonunda şampiyonluğa ulaşan sporcularımızın Türkiye’yi uluslararası arenada en iyi şekilde temsil edeceğine inancım tam” şeklinde konuştu.

Önleme, savunuculuk ve rehabilitasyon alanlarında yürüttüğü çalışmalarıyla bağımlılıklarla etkin mücadele eden Türkiye Yeşilay Cemiyeti, hazırladığı bilimsel çalışmayla bağımlılıkların Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerini kamuoyunun gündemine taşıdı. Rapor, Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, Yeşilay Denetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Seyithan Ahmet Ateş ve Yeşilay Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Hüseyin Hayri Nuroğlu’nun katıldığı, Sepetçiler Kasrı’nda düzenlenen bir basın toplantısıyla açıklandı.

“KALKINMA HEDEFLERİMİZİ SEKTEYE UĞRATAN OLDUKÇA YÜKSEK BİR MALİYET”
Basın toplantısında konuşan Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, bağımlılıkların yalnızca kişilerin hayatlarını karartmakla kalmayıp, aynı zamanda Türkiye ekonomisine de büyük zararlar verdiğini şu sözlerle ifade etti.

"Bugün bağımlılıklar sadece bireylerin dünyasını yıkmakla kalmıyor; daha yıkıcı sorunlara sebebiyet veriyor. Ailelerin hatta ülkelerin geleceğini de tehdit ediyor. Dünyada farklı ülkeler farklı bağımlılık türleriyle baş etmekte ciddi güçlükler yaşıyor. Asya’da oyun bağımlılığı, Avustralya’da kumar bağımlılığı, Amerika’da ilaçların kötüye kullanımı ile ilgili bağımlılıklar neredeyse milli güvenlik tehdidi düzeyinde sorunlara yol açıyor.

Dünya çapında aile içi çatışmalardan iş gücü kayıplarına, sağlık harcamalarından toplumsal huzursuzluklara, kazalardan suç ve şiddet vakalarına kadar geniş bir yelpazede etkisini gösteren bu toplumsal problem, ekonomimizi de derinden sarsıyor. Bağımlılıkların ekonomik maliyetini göz önüne seren raporumuzda yer alan veriler, Türkiye’nin her yıl 78 milyar dolarlık bir kayba uğradığını ortaya koyuyor.”

Bu büyük problemle etkin ve uzun vadeli bir mücadele verebilmek adına kurumlarının, özel sektörün ve toplumun tüm kesimlerinin birlikte hareket etmesi gerektiği açık. Tam da bu sebeple, Bağımsızlık Seferberliği’ni 2024 yılının Kasım ayında İstanbul merkezli olarak, Marmara Bölgesi'nde başlattık. Ardından Ege Bölgesi’nde, İzmir’de düzenlediğimiz geniş çaplı toplantıyla tüm Türkiye’ye güçlü bir çağrıda bulunduk. Biliyoruz ki, bağımlılıklarla mücadelede önleme faaliyetlerine odaklanmak gençlerimizi ve çocuklarımızı bağımlılıklardan uzaklaştırmak adına en güçlü adımdır. Bu yaklaşımın, sosyal yapımızı onarma ve ekonomik kayıplarımızı azaltmada büyük bir etki yaratacağını düşünüyoruz.”

BAĞIMLILIKLARLA MÜCADELE EKONOMİK KALKINMA İÇİN ÖNEMLİ
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Denetim Kurulu Başkanı ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Ekonomi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Seyithan Ahmet Ateş başkanlığındaki heyet tarafından hazırlanan rapor, bağımlılıkların toplumsal ve ekonomik düzeyde yol açtığı zararları bilimsel veriler ışığında analiz ediyor. Raporda yer alan veriler, bireysel harcamalardan sağlık giderlerine, kamu bütçesine binen yükten iş gücü kayıplarına kadar pek çok kalemde hesaplanan maliyetin, bağımlılıkların Türkiye ekonomisine her yıl milyarlarca dolarlık zarar verdiğini gözler önüne seriyor.

Rapor kapsamında yapılan hesaplamalara göre; sigaranın yıllık ekonomik maliyetinin 24 milyar dolar, alkolün 9 milyar dolar, uyuşturucunun 5 milyar dolar ve kumarın maliyeti ise 40 milyar dolar olarak tespit edildi. Özellikle kumarın bağımlılığının ulaştığı çarpıcı seviye, sanal kumar bağımlılığını yaygınlaştıran platformların kontrolsüzce büyümesinin bir sonucu olarak göze çarpıyor. Sigara kullanımına bağlı hastalıkların sağlık sistemi üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkisinin milyarlarca liraya ulaştığının altı çizilirken, sigaranın neden olduğu sosyal maliyetin ve dolaylı ekonomik kaybın Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYİH) yüzde 2,2’sine karşılık geldiği görülüyor.

BAĞIMLILIKLAR ÇEVRE VE DOĞAYA DA BÜYÜK ZARAR VERİYOR
Türkiye’de son 20 yılda sigara satış hacminin 108 milyar adetten 150 milyar adete çıktığına ve %39 oranında arttığına dikkat çekilen raporda; doğaya atılan sigara izmaritlerinin yıllık 5000 çöp kamyonunu dolduracak hacme ulaştığı bilgisi de yer alıyor. Bu izmaritlerden bir kısmı göl ve denizlere karışırken zararlı etkileri 10 yıl süren su kirliliğine ve ekolojik sorunlara neden oluyor.

Çalışmada öne çıkan bir diğer önemli bulgu ise sigara kaynaklı yangınların ülke ekonomisine verdiği zarar. İstanbul ve İzmir İtfaiye Müdürlükleri’nin verilerine göre, yangınların büyük bölümü sigara izmaritleri ve kibrit kaynaklı tutuşmalar sonucu meydana geliyor. İstanbul’da yalnızca bir yılda meydana gelen 27 bin yangının yüzde 40’ının sigara kaynaklı olması konunun ciddiyetini ortaya koyuyor. Araştırmaya göre sigara kaynaklı yangınların Türkiye’ye getirdiği doğrudan ekonomik yük, 4 milyar dolara ulaşıyor.

78 MİLYAR DOLARLA NELER YAPILABİLİR?
Türkiye Yeşilay Cemiyeti öncülüğünde hazırlanan “Bağımlılık Ekonomisi: Türkiye’de Sigara, Alkol, Kumar ve Uyuşturucu Bağımlılığının Ekonomik Maliyeti” başlıklı rapor, bağımlılıkların ülke ekonomisine verdiği zararın büyüklüğünü ortaya koyduğu gibi bu kaybın toplumsal faydaya nasıl dönüştürülebileceğine dair verileri de içeriyor. Rapora göre, bağımlılıkların Türkiye ekonomisine verdiği yıllık 78 milyar dolarlık zararla kamu yararına çok sayıda stratejik yatırım hayata geçirilebilir.

154 yeni şehir hastanesi
513 bin aileye yeni konut
18 milyon öğrenciye ücretsiz tablet ve yıllık eğitim desteği
15.000 kilometre uzunluğunda yüksek hızlı tren ağı
40 milyon haneye elektrik tedariki
50 bin teknoloji girişimi ve projesine destek​
1.000 antik kent, müze ve tarihi alan restorasyonu

Raporu okumak için tıklayınız.